So sánh và phân tích mã vạch 1D và 2D

Mã vạch là một công nghệ phổ biến để lưu trữ và truy xuất thông tin, đã trở thành một phần không thể thiếu trong quản lý hàng tồn kho, hoạt động bán lẻ và hệ thống theo dõi lưu trữ hiện đại.

Mục đích phát triển ban đầu chỉ để mã hoá dữ liệu dạng trực quan và có thể đọc dễ dàng bằng máy đọc mã vạch. Mã vạch đã phát triển thành 2 loại chính: Mã vạch 1D (1 chiều) và mã vạch 2D (2 chiều). Mỗi loại cung cấp khả năng riêng biệt, đáp ứng nhiều loại yêu cầu khác nhau.

Bài viết này phân tích, so sánh 2 định dạng mã vạch này, cấu trúc của nó, khả năng xử lý dữ liệu, công nghệ quét và triển khai ngoài thực tế. Mục tiêu bài viết là cung cấp sự hiểu biết thấu đáo về điểm mạnh và hạn chế của từng loại mã vạch, từ đó đưa ra quyết định sáng suốt hơn khi triển khai trong môi trường kinh doanh và các công nghệ khác nhau.

Mã vạch 1D là gì?

Mã vạch lưu trữ dữ liệu theo chiều ngang và chứa một chuỗi các đường thẳng đứng có chiều rộng và có khoảng cách khác nhau để mã hoá dữ liệu. Chẳng hạn như số nhận dạng sản phẩm hoặc chi tiết hàng tồn kho. Các đường thẳng song song biểu thị theo chữ số nhị phân 0 và 1 và có các quy tắc mã hoá để biểu thị các số từ 0 đến 9.

Tính đơn giản và hiệu quả của chúng khiến chúng được sử dụng rộng rãi trong quản lý bán lẻ và quản lý hàng tồn kho, cho phép quét và giải mã nhanh chóng. Giúp quy trình làm việc diễn ra nhanh chóng, suôn sẻ và chính xác hơn.

Mã vạch 2D là gì?

Mã vạch 2D

Mã vạch lưu trữ dữ liệu theo cả chiều ngang và chiều dọc, sử dụng đồ hoạ hoặc dấu chấm, hình vuông hoặc hình lục giác. Mã vạch 2D còn được gọi là mã vạch Ma trận, sử dụng sự sắp xếp phức tạp của hình vuông, dấu chấm và các hình học khác để mã hoá dữ liệu trên 2 mặt phẳng. Dữ liệu được lưu trữ trên cả chiều ngang lẫn chiều dọc. Do đó có thể lưu trữ nhiều thông tin, từ văn bản đơn giản đến địa chỉ trang web.

Thiết kế này sẽ lưu trữ được nhiều thông tin hơn trong cùng 1 không gian so với mã vạch 1D. Do đó mã hoá được nhiều thông tin hơn có thể dùng ghi nhãn sản phẩm, quản lý tài liệu và tiếp thị trên thiết bị di động.

Khả năng quét được bằng điện thoại thông minh đã mở rộng ứng dụng của chúng. 

Sự khác biệt của mã vạch 1D và mã vạch 2D là gì?

Mã vạch 1D và 2D đều phục vụ mục đích là lưu trữ và truyền dữ liệu. Tuy nhiên, chúng khác nhau đáng kể về khả năng và ứng dụng. 

Dung lượng và lưu trữ dữ liệu

Sự khác biệt lớn giữa mã vạch 1D và 2D là khả năng lưu trữ dữ liệu của chúng. 

1D lưu trữ ít hơn 100 ký tự chữ và số. Nên chỉ phù hợp mã hoá cơ bản như giá sản phẩm hoặc mã hoá hàng tồn kho. 

2D lưu trữ nhiều thông tin hơn. Chúng chứa hàng trăm đến hàng nghìn ký tự, bao gồm dữ liệu số, văn bản, liên kết trang web, số tài khoản để chuyển tiền nhanh.

Công nghệ quét

Công nghệ đọc mã vạch 1D và 2D cũng khác nhau rõ rệt.

Mã vạch 1D thường được quét bằng máy quét mã vạch Laser, đọc dữ liệu mã vạch bằng cách phát hiện ánh sáng phản chiếu từ các sọc đen trắng xen kẽ của mã vạch. Những máy quét này phát ra chùm tia lazer màu đỏ quét qua mã vạch theo đường thẳng, diễn giải mẫu dựa trên cường độ ánh sáng phản xạ.

Công nghệ quét 1D giải mã tuyến tính

Ngược lại mã vạch 2D yêu cầu máy quét hình ảnh dựa trên Camera. Mã Vạch Bình Dương cung cấp nhiều loại sản phẩm máy quét 1D và 2D sử dụng cho nhiều ứng dụng khác nhau.  Đội ngũ nhiều năm kinh nghiệm sẽ sẵn sàng phục vụ quý khách tư vấn quý khách ứng dụng phù hợp.

Ứng dụng và sự phù hợp

Mã vạch 1D vượt trội trong môi trường yêu cầu sự đơn giản, như trong kiểm soát hàng tồn kho bán lẻ hoặc các công ty giao hàng kiểm soát mã vận đơn. Tính đơn giản của mã vạch khiến chúng có năng suất vượt trội. Tuy nhiên chỉ dùng để kiểm soát số sản phẩm hoặc mã đơn giản.

Mã vạch 2D được thiết kế riêng cho các ứng dụng phức tạp đòi hỏi nhiều thông tin chi tiết. Y tế, quản lý hồ sơ bệnh nhân, thuốc. Các nhà marketing in vào nhãn sản phẩm để liên kết đến trang web. Các nhà sản xuất và vận chuyển sử dụng chúng để biết thông tin chi tiết về sản phẩm và truy xuất nguồn gốc.

Mã vạch 2D chứa nhiều dữ liệu, chúng trở thành  mã lưu trữ nhiều dữ liệu cần quản lý và tương tác dữ liệu ( quét mã thanh toán,...)

Chi phí và khả năng đầu tư

Mã vạch 1D thường tiết kiệm chi phí hơn khi triển khai và sử dụng. Công nghệ cần thiết để in và quét mã vạch 1D đã quá phổ biến và rộng rãi, khiến chúng trở nên thân thiện với nhiều doanh nghiệp.

Máy quét mã vạch 1D thường rẻ hơn máy quét mã vạch 2D. Công nghệ đơn giản nên quá trình đào tạo cũng dễ dàng.

Mã vạch 2D có thể chi phí đầu tư ban đầu cao hơn. Tuy nhiên, khi về lâu dài hiệu quả về chi phí hơn. Điện thoại thông minh và máy tính bảng hiện đại được trang bị camera có thể dàng đọc máy quét mã vạch 2D.

Khả năng tương tác cao đã tạo điều kiện thuận lợi cho việc ứng dụng tương tác vào người tiêu dùng. Khả năng lưu trữ nhiều thông tin của mã vạch 2D có thể tiết kiệm chi phí lâu dài và cải thiện hiệu quả hoạt động, bù đắp chi phí đầu tư ban đầu.

Độ bền và sữa lỗi 

Mã vạch 1D có khả năng chống hư hỏng và mài mòn kém hơn. Nó có khả năng sửa lỗi hạn chế. Nếu mã vạch 1D bị nhoè hoặc bị rách 1 phần thì việc quét sẽ trở nên khó khăn.

Mã vạch 2D được thiết kế để bền hơn. Nó có các tính năng sửa lỗi nâng cao. Ngay cả khi 1 phần của mã vạch 2D bị hỏng hoặc bị che khuất thì vẫn có thể đọc được. Điều này là do mã vạch 2D có thể tái tạo lại dữ liệu bị thiếu.

Ví dụ: Mã QR, Matrix và mã vạch PDF417 sử dụng thuật toán sửa lỗi Reed–Solomon error correction để vẫn có thể đọc được ngay cả khi hư hại lên đến 30%. Phương pháp này liên quan đến việc thêm dữ liệu dư thừa vào mã vạch. Nếu một phần của mã vạch bị che khuất hoặc bị hỏng, máy quét có thể sử dụng dữ liệu dư thừa này để tái tạo lại thông tin còn thiếu.  Điều này làm cho mã vạch 2D tin cậy hơn trong môi trường đầy thách thức.

Tốc độ và hiệu quả 

Mã vạch 1D cung cấp khả năng quét nhanh nhờ mẫu tuyến tính đơn giản của chúng. Tốc độ quét này khiến chúng trở nên lý tưởng cho các môi trường cần quét nhanh như siêu thị, nhà kho, nơi cần phải xử lý hàng hoá nhanh chóng.

Mã vạch 2D, mặc dù hiệu quả trong việc giải mã chứa lượng dữ liệu lớn. Tuy nhiên còn có các dữ liệu bổ sung chúng chứa đôi khi đòi hỏi nhiều thời gian hơn để quét và giãi mã.

Tuy nhiên bù lại thông tin truyền tải nhiều hơn trên mỗi lần quét, giảm nhu cầu sử dụng nhiều mã vạch.

Điểm tương đồng của mã vạch 1D và 2D

Cơ chế mã hoá và giải mã dữ liệu

Cả hai điều mã hoá và giải mã dữ liệu. Chuyển đổi thông tin từ hình ảnh đọc được thành dữ liệu kỹ thuật số.

Mã vạch 1D dựa vào các dòng và khoảng cách chiều rộng thay đổi. Mã vạch 2D mặc dù phức tạp hơn nhưng vẫn dựa trên nguyên lý tương tự, mã hoá dữ liệu theo các mẫu hình vuông hoặc hình tròn.

Sự giống nhau cơ bản này làm chúng hiệu quả trong việc nhận dạng sản phẩm hàng hoá đến lưu trữ dữ liệu nâng cao.

Sử dụng trong quản lý và theo dõi hàng tồn kho

Mã vạch dạng tuyến tính 1D và mã vạch 2D đều cần thiết trong việc quản lý hàng tồn kho. Mã 1D dùng để quản lý và theo dõi mã sản phẩm đơn giản. Mã 2D dùng để theo dõi thông tin chi tiết. Giúp cung cấp hiệu quả thông tin để quản lý tài sản hiệu quả.

Tuân thủ các tiêu chuẩn mã vạch quốc tế

Cả mã vạch 1D và 2D đều tuân thủ các tiêu chuẩn quốc tế, đảm bảo dữ liệu thể hiện được nhất quán trên toàn cầu. Các tiêu chuẩn này được thiết lập bởi các tổ chức ISO và GS1

Việc tuân thủ các tiêu chuẩn này đảm bảo rằng mã vạch 1D, UPC, EAN, cũng như mã vạch 2D như Aztec Codes, MaxiCodes, có thể được nhận dạng và giãi mã trên toàn cầu.

Tích hợp với hệ thống cơ sở dữ liệu số

Cả nhãn mã vạch 1D và 2D đều tích hợp liền mạch với hệ thống cơ sở dữ liệu. Việc tích hợp này cho phép lưu trữ và truy xuất quản lý dữ liệu với sản phẩm một cách hiệu quả.

Phần kết luận

Tóm lại, việc so sánh giữa mã vạch 1D và 2D cho thấy một bối cảnh phong phú về tính đa dạng và chức năng, mỗi loại ứng dụng trong một môi trường cụ thể. Mã vạch 1D thì mang đến sự đơn giản tương thích rộng rãi, lý tưởng cho việc quản lý hàng tồn kho và bán lẻ, 2D thì mang nhiều dung lượng dữ liệu và bảo mật hơn, chúng phù hợp với các ứng dụng phức tạp, như logistic và chăm sóc sức khoẻ.

Cảm ơn vì đã đọc.